"Դիլիջանի Խոսուն վկաները", կանգար 3, շրջապտույտ ՀՀ Տավուշի մարզ Աղավնավանք վարչական շրջանում:

Աղավնավանք, գյուղ Հայաստանի ՀանրապետությանՏավուշի մարզում, նախկինԻջևանի շրջանի հարավ-արևելյան մասում, մարզկենտրոնից 32 կմ հարավ-արևմուտք,Երևանից՝ 130 կմ, Գետիկ գետի ստորին հոսանքի աջափնյակում[2]։ Գյուղի մակերեսը 22,6 կմ քառակուսի է։ Ծովի մակերևույթից բարձրությունը 1100 մ է։ Գտնվում է բարեխառն գոտում՝ ամռանը միջին ջերմաստիճանը + 19 C է, ձմռանը՝ -3 C։

Հիմնադրվել է 1950-ական թթ.-ին ապաբնակեցված Գոգարչին գյուղի վերաբնակիչների համար։ Մինչև 1988 թվականը գյուղը բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով և կոչվել է Սալահ։ Հետագայում այստեղ վերաբնակեցվել են Ադրբեջանից բռնագաղթված հայերով։ Կան հավաստի պատմական տվյալներ, որ մինչև մոնղոլ-թաթարական արշավանքները այս տարածքը ևս բնակեցված է եղել հայերով, որի վառ ապացույցներն են միջնադարյան եկեղեցին, խաչքարերն ու այլ շինություններ։

Աղավնավանքի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[3]

Տարի

1970

1979

1989

2001

2004

2012

Բնակիչ

934

918

302

417

287

289

Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, հացահատիկի, կարտոֆիլի և կերային կուլտուրաների մշակությամբ։

Գյուղից 2 կմ հյուսիս-արևելք գտնվում է “Անապատ” գմբեթավոր վանքը (XI-XII դարեր), իսկ 10 կմ հյուսիս՝ “Աղավնուտ” գյուղատեղին (XIV-XVII դարեր)։ Եկեղեցին ունի նաև 2-րդ անվանումը՝ Ախնաբաթ կամ Հախնաբաթ։ Դրա հետ կապված կա ժողովրդական մի ավանդազրույց, ըստ որի Նաբաթ անունով մի գեղեցկուհու անհույս սիրահարված հայ իշխաններից մեկը ի հիշատակ իր սիրո կառուցել է տալիս եկեղեցին, ինքնասպան լինում և վերջին պահին կանչում է «Ա՛խ Նաբաթ»։