ՀԱՇՄԱՆԴԱՄՈՒԹՅՈՒՆ ՈՒՆԵՑՈՂ ԱՆՁԱՆՑ ԿԵՆՍԱՄԱԿԱՐԴԱԿԻ ԲԱՐԵԼԱՎՎՈՒՄ

Կյանքի հմտություններ և աշխատանքի պատրաստվածություն թեմայով եռօրյա դասընթաց Դիլիջանում:

«Հաշմանդամություն ունեցող անձանց կենսամակարդակի բարելավում զբաղվածության խթանման միջոցով» /LIFE/ ծրագրում ընդգրկվել է նաև Տավուշի մարզը

  «LIFE» ծրագրի շրջանակներում, որն իրականացնում է “Սեյվ Դը Չիլդրեն” միջազգային կազմակերպությունը՝ ԱՄՆ ՄԶԳ/ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Միջազգային Զարգացման Գործակալության / ֆինանսական աջակցությամբ և մի շարք ՀԿ-ների հետ համագործակցությամբ, Տավուշի մարզում  անցկացվեցին “Կյանքի հմտություններ և
աշխատանքի պատրաստվածություն “ թեմայով եռօրյա դասընթացներ, որոնց  մեկնարկը տրվեց Դիլիջան քաղաքից: Դասընթացներն անցկացրեցին “Սեյվ Դը Չիլդրեն” միջազգային կազմակերպության Տավուշի մարզի պատասխանատու-գործընկեր “Լիարժեք կյանք” ՀԿ ներկայացուցիչները՝ “Հույսի կամուրջ” ՀԿ Դիլիջանի գրասենյակում:

Դիլիջանաբնակ մի խումբ հաշմանդամություն ունեցող անձինք՝ տարբեր տարիքի, եռօրյա վերապատրաստումների  արդյունքում ձեռք բերեցին բազմաբնույթ գործնական հմտություններ՝ գործատուների հետ շփման և աշխատանքի որոնման ուղղությամբ. ինչպե՞ս կազմել ռեզյումե, ինչպե՞ս ներկայանալ գործատուին, ի՞նչպես շփվել գործատուի հետ հարցազրույցի ժամանակ:

Հանդիպման առաջին օրը մասնակիցները նախնական գնահատման թեստերի միջոցով ստուգեցին իրենց իմացությունը դասընթացի թեմաների վերաբերյալ, ապա “Անունների օղակ” դերային խաղի միջոցով ծանոթացան միմյանց հետ:

“Լիարժեք կյանք” ՀԿ հանրային հարաբերությունների պատասխանատու Լուսինե Սարգսյանը հակիրճ ներկայացրեց “ LIFE” ծրագրի նպատակները, ձեռքբերումներն ու հեռանկարները, ապա  մասնակիցները կիսվեցին իրենց սպասելիքներով:

Կրթություն- ինքնակրթություն, աշխատանքային փորձ, ռեզյումե, գործատուին ներկայանալու պատշաճ տեսք, անկախ կյանք վարելու հիմնական սկզբունքներ, աշխատանքի որոնման մեթոդներ, Զբաղվածության կենտրոնների և ՀԿ-ների հետ համագործակցություն, մասնակցություն  աշխատանքի տոնավաճառներին: 3 օրերի ընթացքում արծարծված հիմնական թեմաներն էին:

Դասընթացի 2-րդ օրը մասնակիցներին հյուրընկալվեցին նաև “Լիարժեք Կյանք” ՀԿ կամավոր Դոնալդ Կրուտսինգերը  «Խաղաղության Կորպուսից», ով տեսաֆիլմերի միջոցով ներկայացրեց հաշմանդամություն ունեցող անձանց անկախ կյանքի ռեսուրս կենտրոնների փորձը ամերիկյան փորձը: Դասընթացի հաջորդ հատվածում Զբաղվածության պետական ծրագրերից խոսեց  Զբաղվածության Դիլիջանի տարածքային կենտրոնի գլխավոր մասնագետը:

 «Լիարժեք Կյանք» ՀԿ նախագահ Սուրեն Մաղաքյանը և դասընթացավար Արփինե Պետրոսյանը  “Գործատու – աշխատանք փնտրող” դերախաղի միջոցով, որում ներգրավվեցին դասընթացի մասնակիցները, ավելի հանգամանալից, հստակ օրինակներով ներկայացրեցին հարցազրույցի ներկայանալու նրբությունները, և այն հիմնական սխալները, որոնք պետք է շրջանցել գործատուի հետ հարցազրույցի ժամանակ: Դասընթացն անցավ ակտիվ քննարկման և հարցուպատասխանի մթնոլորտում:  3-րդ օրն անցկացվեց նաև գիտելիքների հետգնահատման թեստը, ապա հանձնվեցին վկայականներ: Մասնակիցներից շատերը  կիսվեցին իրենց տպավորություններով: Դասընթացի ավարտին “Dilinews” բլոգի հյուրասրահում “LIFE” ծրագրի մասին զրուցեցինք “Լիարժեք Կյանք” ՀԿ հանրային հարաբերությունների պատասխանատու Լուսինե Սարգսյանի հետ:

- Ո՞րն է “LIFE” ծրագրի  նպատակը:

- Ծրագրի նպատակն է  հաշմանդամություն ունեցող անձանց  համար խթանել զբաղվածության հավասար հնարավորու  թյուններ և ապահովել աշխատանքի մատչելիությունը՝ որպես մարդու հիմնարար իրավունք:

-Ի՞նչ հաջողություններ և ձեռքբերումներ է գրանցել “LIFE”  ծրագիրը, և ո՞ր մարզերում է իրականացվել:

- Ծրագրի առաջին փուլում՝ 2012-2014 թվականներին, այն ընդգրկում էր հանրապե-տության 4 մարզեր՝ Լոռի, Շիրակ, Գեղարքունիք, Արարատ և մայրաքաղաք Երևանը: Շոշափելի արդյունքներ արձանագրելով՝ ծրագրի ֆինանսական աջակից ԱՄՆ ՄԶԳ-ը պատրաստակամություն  հայտնեց այն երկարաձգելու՝ ընդգրկելով արդեն ողջ հանրապետությունը: Ծրագրի 2-րդ փուլը կիրականացվի 2015-2016 թթ-ին: 1-ին փուլում, ծրագրի շնորհիվ, հաշմանդամություն ունեցող շուրջ 500 անձ մասնակցել է ծրագրի գործընկեր կառույցների՝ «Լիարժեք կյանք», «Ունիսոն» ՀԿ-ների և «Էյջ-Դի-Փի» /HDP/հիմնադրամի կողմից կազմակերպված «Կյանքի հմտություններ և աշխատանքի պատրաստվածություն» թեմայով եռօրյա դասընթացների: 200-ից ավելի  հաշմանդամություն ունեցող երիտասարդ  մասնակցել է LIFE ծրագրի կողմից կազմակերպված մասնագիտական կողմնորոշման միջոցառումներին Երևանում, Արարատի, Գեղարքունիքի, Լոռու և Շիրակի մարզերում: Հաշմանդամություն ունեցող 746 քաղաքացի արդեն  ձեռք են  բերել մասնագիտություն Երևանի, Արարատի, Գեղարքունիքի,  Լոռու  և Շիրակի  մարզերի միջին մասնագիտական և արհեստագործական կրթական հաստատություններում:

-Ո՞ր կառույցների հետ եք համագործակցում

Մեզ հաջողվել է բավական արդյունավետ համագործակցություն ծավալել գործատու- ների հետ, ովքեր  մասնակցել են LIFE ծրագրի  գործընկեր  կազմակերպությունների կողմից հրավիրված հաշմանդամություն ունեցող անձանց  զբաղվածության  հարցե- րով քննարկումներին, Արարատի, Գեղարքունիքի, Լոռու և Շիրակի մարզերի և Երե-վանի 28 զբաղվածության կենտրոնների հետ, որոնց տրամադրվել են  MAST թեսթ սարքավորումներ և արդեն իսկ հաշմանդամություն ունեցող  248 անձանց կարողություններ գնահատվել են MAST թեսթի միջոցով: Մեր գործընկերներն են նաև Բժշկասոցիալական փորձաքննության կենտրոնները:  “LIFE “ ծրագիրն ապահովել է շուրջ 1000 հաշմանդամություն ունեցող  անձի  մասնակցութ -յունը Վանաձորում, Գյումրիում, Արտաշատում և Երևանում կազմակերպված  աշխա տանքի տոնավաճառներին: Ծրագրի շնորհիվ  2012-2014թթ ընթացքում 400 –ից ավելի հաշմանդամություն ունեցող մարդիկ տեղավորվել են աշխատանքի: Հաշմանդամություն ունեցող 180 անձ տեղավորվել է աշխատանքի LIFE ծրագրի շրջանակներում ստեղծված սոցիալական ձեռնարկություններում: Դրանցից 3-ը հիմնվել են Գեղարքունիքի մարզում՝ “Երկնային մանանան” ` Սևանում, տպագրատուն և կարի արտադրամաս՝ Մարտունիում, “ԼԱՅՖ “ սրճարանը՝ Ճամբարակում: Բոլոր 3 սոցիալական ձեռնարկություններում աշխատանքի են տեղավորվել ընդհանուր թվով շուրջ 30 հաշմանդամություն ունեցող անձինք: Եվս 2 սոցիալական ձեռնարկություն- ներ ստեղծվել են Լոռու մարզում Վանաձորի և Սպիտակի  քաղաքապետարանների  հետ համագործակցությամբ:

Վերապատրաստումներ անցան նաև Զբաղվածության  կենտրոնների 129  և Բժշկա- սոցիալական փորձաքննության գործակալությունների 78 աշխատակիցներ, ինչպես նաև 44 միջին մասնագիտական և արհեստագործական կրթական հաստատություն -ների 887 դասախոսներ:

Ծրագրի շրջանակներում անցկացվել են համապետական 3 քարոզարշավներ՝ ի պաշտպանություն հաշմանդամություն ունեցող անձանց աշխատանքային իրավուն- քի  իրացման:

- Ովքե՞ր են “LIFE”  ծրագրի գործընկերները

 -“LIFE” ծրագիրն իրականացնում է «Սեյվ դը Չիլդրեն» միջազգային կազմակերպութ յունը՝ գործընկերությամբ «Լիարժեք կյանք» և «Ունիսոն» ՀԿ-ների,  «Ակտիվա» միջազ գային և «Էյջ-Դի-Փի» տեղական հիմնադրամների և ԱՄՆ ՄԶԳ ֆինանսավորմամբ: Համագործակցում ենք նաև ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի  նախարարու թյան, Զբաղվածության պետական գործակալության հետ՝  Զբաղվածության  կենտրոն ների միջոցով,  հաշմանդամություն ունեցող անձանց հարցերով ՀԿ-ների,  տեղական  և մարզային իշխանությունների,  միջին մասնագիտական կրթական հաստատություն ների և գործատուների հետ:

Վաչե Գրիգորյան: